Parbat Dağı’nın Esrarı Dinleme metni cevapları ve soruları, Meb Yayınları 6. Sınıf Türkçe Ders kitabı sayfa 97-98-99-100-101-102 (Doğa ve Evren Teması)
Parbat Dağı’nın Esrarı Dinleme Metni Cevapları
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 97 Cevabı
HAZIRLIK
Aşağıdaki şiiri okuyunuz. Şiirin size hissettirdiklerini arkadaşlarınızla paylaşınız.
YÜKSEK EVDE OTURANIM TÜRKÜSÜ
Evleri yüksek kurdular
Önlerinde uzun balkon
Sular aşağıda kaldı
Aşağıda kaldı ağaçlar
Evleri yüksek kurdular
On bin basamak merdiven
Bakışlar uzakta kaldı
Uzakta kaldı dostluklar
Evleri yüksek kurdular
Cama betona boğdular
Usumuzdaydı unuttuk
Topraktan uzakta kaldı
Toprağa bağlı olanlar
- Cevap: Şiirde şair, betonlaşmayı ve insanların doğadan uzaklaşmasını vurguluyor; bu duruma üzülüyor. Günümüzde de insanlar giderek doğadan kopuyor ve yüksek binaların içine sıkışıyor.
Kütahya’nın Emet İlçesinde doğdu. Yurtiçi ve yurtdışında katıldığı çeşitli oturumlarda, eğitim öğretim sorunları ve çocuk gençlik edebiyatı ile ilgili olarak elliyi aşkın bildiri sundu. Doksan iki kitap yazdı. Bu eserler, 7-18 yaş arası, çocuk ve gençlik düzeyine göre hazırlanmış öykü, roman ve gezi kitaplarından oluşmaktadır.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 98 Cevabı
1. ETKİNLİK
Soru: Aşağıda, dinlediğiniz metinden bazı cümleler birer sözcük çıkarılarak verilmiştir. Her boşluğu, verilen sözcüklerden uygun olanıyla doldurunuz.
şifalı-kasırga-çeşni-hırçınlaşmak-beton-yakınma-bezmek-hoşnut
- Cevap:
- Yaprak kasırgası sona erdiğinde, yeryüzü kalın bir yaprak katmanıyla örtülmüştü.
- Onlara neden böyle hırçınlaştıklarını sordular.
- Bu dertleri dile getirirken yakınma yarışına girmiş gibiydiler.
- Çiftçilerin toprağa karıştırdığı yapay tozlardan da hoşnut değiliz.
- Bu yolla üretilen bitkiler doğal çeşnisini yitiriyor.
- Kısacası, yeryüzü bitkileri binlerce yıldır süregelen insan savaşlarından bezmişlerdi.
- Şifalı türlerimizle acılarını dindirip sağlığa kavuşturuyoruz.
Soru: Aşağıda, verilen sözcüklerden her birinin dinlediğiniz metindeki anlamı yer almaktadır. Anlamları okuyunuz ve her birinin karşısına verilen sözcüklerden uygun olanı yazınız.
şifalı-kasırga-çeşni-hırçınlaşmak-beton-yakınma-bezmek-hoşnut
- Cevap:
- Rüzgâr çizelgesinde hızı 64 deniz mili olan rüzgâr:
(kasırga) - Şikâyet, hoşnutsuzluk belirten söz veya yazı: (yakınma)
- Hırçınlık etmek, hırçın davranmak: (hırçınlaşmak)
- Hoşa giden tat, lezzet: (çeşni)
- Bir davranış, bir durum veya bir kimseden memnun olan: (hoşnut)
- Bezgin duruma gelmek, bezginlik getirmek, bıkıp usanmak: (bezmek)
- Sağlığa yararlı olan: (şifalı)
Soru: Anlamını öğrendiğiniz sözcüklerle defterinize istediğiniz türde kısa bir metin yazınız.
- Cevap:
Fırtınalı Gece ve Sıcacık Çay
O gece dışarıda göz gözü görmüyordu. Rüzgârın hızı o kadar artmıştı ki, sanki bir kasırga kasabanın üzerine çökmüştü. Evin küçük oğlu Can, elektrikler de kesilince karanlıkta oturmaktan iyice sıkılmıştı. Sürekli “Neden dışarı çıkamıyoruz, elektrik ne zaman gelecek?” diye yakınıyor, giderek hırçınlaşıyordu.
Annesi, oğlunun bu durumdan ne kadar bezdiğini fark etti. Ortamı yumuşatmak için mutfağa yöneldi. Gaz lambasının loş ışığında, kavanozdan çıkardığı kuru nane ve ıhlamurla güzel bir karışım hazırladı. Kaynayan suya attığı bir parça tarçın, çayın kokusuna harika bir çeşni katmıştı.
Annesi, elinde dumanı tüten fincanlarla odaya döndü. “Hadi bakalım, bu çay şifalıdır, hem içini ısıtır hem de seni sakinleştirir,” diyerek fincanı Can’a uzattı. Can, sıcacık çayından bir yudum alınca gevşediğini hissetti. Rüzgâr hâlâ uğulduyordu ama o, elindeki sıcak fincan ve annesinin şefkatiyle hâlinden hoşnut bir şekilde gülümsedi.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 99 Cevabı
2. ETKİNLİK
Metinle ilgili aşağıdaki soruları cevaplayınız.
Soru: Bitkileri ürküten şey nedir?
- Cevap: Patlamak üzere olan savaş bitkileri
Soru: Bitkiler en çok nelerden yakınmaktadır?
- Cevap: İnsanların sorumsuz davranışlarından
Soru: İnsanlar, bitkileri neden gözden çıkarmışlardır?
- Cevap: Sevgisizlik yüzünden
Soru: Bitkilerin eskisi gibi tozlaşıp çoğalamamasının nedeni nedir?
- Cevap: Yeryüzünü saran beton yığınları
Soru: Böcekler için kullanılan öldürücü ilaçların bitkilere zararı nedir?
- Cevap: İlaçların yararlı canlıları da yok etmesi.
Soru: Metinden çıkardığınız sonuçlar nelerdir?
- Cevap:
Topraktan kopan insanoğlu, yaptığı yanlışlar ve kullandığı kimyasallar yüzünden bitki örtüsüne günbegün zarar veriyor.
İnsanlar doğaya yabancılaştıkça, kimyasallar ve çeşitli hatalarla bitkileri günden güne tahrip ediyor.
3. ETKİNLİK
Soru: Aşağıdaki yazışmanın dâhil olduğunuz anlık mesajlaşma uygulaması grubunda gerçekleştiğini düşününüz. En alttaki boşluğu, uygun şekilde tamamlayınız.
- Cevap:
Merhaba Arkadaşlar!
Merhaba!
Merhaba!
Bir konuda fikrinize ihtiyacım var.
Merak ettim. Bir sorun mu var?
Biliyorsunuz, mahallemizde geri dönüşüm kutuları yok.
Evet, maalesef!
Bu sorunu nasıl çözebiliriz? Fikirlerinizi merak ediyorum.
Kendi öğretmenlerimize ve ailelerimize danışarak yardım isteyebiliriz.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 100 Cevabı
4. ETKİNLİK
Soru: a. Dinlediğiniz metinde kullanılan, aşağıdaki cümlelerden hareketle altları çizilmiş olan deyimlerin anlamlarını tahmin ediniz ve tahminlerinizi aşağıda ilgili yere yazınız. TDK Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü’nden deyimlerin anlamlarını bularak ilgili yere yazınız. Tahmininiz doğruysa deyimin üstündeki kutuya ✓ işareti koyunuz.
- Herkes, can derdine düşmüştü.
- Bitkiler ağız birliği etmişlerdi.
- Bu sevgisizlik yüzünden insanların çoğu bitkileri gözden çıkardılar.
- Bu gidişle insanlar, bitki soyunu dünyadan söküp atacaklar.
- Cevap:
Soru: Anlamlarını öğrendiğiniz deyimlerin metnin anlamını nasıl etkilediğini, metnin anlamına nasıl bir katkı sağladığını açıklayınız. Siz de bu deyimleri birer cümlede kullanınız. Ardından kurduğunuz cümleleri arkadaşlarınızla paylaşınız.
- Cevap:
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 101 Cevabı
5. ETKİNLİK
PENGUENLER İÇİN ÖRÜYORLAR
Dünya’nın en zorlu iklim koşullarında yaşıyor olabilirler ancak zaman zaman penguenlerin bile kendilerini saracak sıcacık bir kazağa ihtiyacı var. Gönüllülerin ördüğü minik kazaklar, yüzlerce pengueni deniz kazalarında denize yayılan petrolden ve kirliliğin zehirli etkilerinden korudu. Avustralya’daki Penguen Vakfının yürüttüğü “Doğa İçin Ör” kampanyasına katılan gönüllüler, Mel- bourne’ün (Melbörn) 140 km güneydoğusundaki Phillip (Filip) Adası’nda yaşayan penguenler için minik kazaklar örüyor. Phillip Adası Doğa Parkı’ndan Lyn Blom (Lin Blum), “İnsanlar, bu sevimli hayvanlara yardım etmeye bayılıyor.” diyor. Adada, Avustralya ve Yeni Zelanda’ya özgü “kororo” cinsi penguenler yaşıyor. Kororolar, ortalama 33 cm’lik boyları ve ancak bir kilograma erişen ağırlıklarıyla penguen ailesinin en minyon ve belki de en komik yürüyüşlü üyeleri. Ancak bu sevimli canlılar için tüylerine tırnak büyüklüğündeki bir petrolün bulanması bile ölümcül olabiliyor. Çünkü petrol, hayvanın tüylerini keçeleştirerek tüylerin oluşturduğu su ve soğuk geçirmez korumada bir “delik” açıyor.
Penguen Vakfı, yılda ortalama 20 kuşu kurtarıyor. 2001 yılında Phillip Adası açıklarında yaşanan benzer kazalara karşı ellerinde sıkı bir kazak stoku var. O kazada petrolden etkilenen 453 penguenin yüzde 96’sı penguen kazakları sayesinde kurtarıldı.
Soru: Parpat Dağı’nın Esrarı” adlı metin ve “Penguenler İçin Örüyorlar” adlı gazete haberinden hareketle aşağıdaki boşlukları doldurunuz.
- Cevap:
Parpat Dağı’nın Esrarı
Metinde Yer Alan Sorun: Bitki örtüsünün, insan faaliyetleri ve hataları yüzünden tahrip olması.
Metinde Sunulan Çözüm: İnsanların, doğal dengeyi korumak adına bitkilere kendi evlatlarıymış gibi şefkatle yaklaşması ve onları sevmesi.
Sizin Çözüm Öneriniz: Çevreyi kirleterek bitkilere zarar veren sanayi tesislerinin ve fabrikaların tespit edilip kapatılarak cezalandırılması.
Penguenler İçin Örüyorlar
Metinde Yer Alan Sorun: Penguenlerin hayati tehlike yaşaması.
Metinde Sunulan Çözüm: Penguenlerin vücut ısılarını korumaları için onlara koruyucu kazaklar giydirilmesi.
Sizin Çözüm Öneriniz: Olası deniz kazaları için uzman müdahale ekiplerinin her an hazır bekletilmesi.
6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı MEB Yayınları Sayfa 102 Cevabı
6. ETKİNLİK
Soru: Sınıfta “betonlaşmanın zararları” ile ilgili bir tartışma gerçekleştiriniz. Tartışmadan elde edilen sonuçları tahtaya yazınız.
- Cevap:
Yeşil Alanların Azalması: Ağaçların kesilmesiyle oksijen kaynağımız tükeniyor.
İklim Değişikliği: Beton binalar ısıyı tuttuğu için şehirler daha sıcak oluyor (Isı Adası Etkisi).
Sel Felaketleri: Toprak azaldığı için yağmur suyu emilemiyor, bu da su baskınlarına yol açıyor.
Canlıların Evsiz Kalması: Hayvanların doğal yaşam alanları yok ediliyor.
Hava Kirliliği: Daha az ağaç, daha çok bina ve araç trafiği hava kalitesini düşürüyor.
Psikolojik Etkiler: İnsanlar doğadan uzaklaştıkça stres ve mutsuzluk artıyor.
7. ETKİNLİK
Aşağıdaki sloganları okuyunuz.
Soru: Siz de “Doğa ve Evren” temasına uygun iki slogan üretip bunları aşağıya yazınız.
- Cevap:
- Slogan: Betona değil, geleceğe nefes ol; bir fidan da sen dik!
- Slogan: Doğayı koru, dünya bize emanet!
8. ETKİNLİK
Soru: Parbat Dağı’nın Esrarı” adlı metni tekrar dinleyiniz. Sizce metnin bittiği yerden sonra neler olmuş olabilir? Kurgulayarak defterinize bir metin yazınız. Yazdıklarınızı gözden geçiriniz. Gerek görüyorsanız yeniden düzenleyiniz.
- Cevap: Dağdan dönen bilgeler, hiç vakit kaybetmeden halkı toplayıp bitkilerin söylediklerini ve sitemlerini onlara aktarmışlar. İnsanlar hatalarını anlayıp doğayla barışmaya söz vermişler. Çiftçiler toprağı yoran yapay ilaçları terk etmiş, fabrika sahipleri ise çevreye zarar vermemek için hemen arıtma sistemleri kurmuşlar. Büyükler çevreyi kirletmemeye yemin ederken çocuklar da neşeyle bahçelere fidan dikmeye koşmuşlar. Çok geçmeden dünya eski bereketine kavuşmuş; meyveler lezzetlenmiş, sular pırıl pırıl akmaya başlamış. Doğa ve insan arasındaki barış sağlanınca bitkiler de bilgelere minnettar kalmış.
Soru: Yazınızdaki yazım ve noktalama hataları ile anlam bütünlüğünü bozan ifadeleri öğretmeninizin yardımıyla belirleyerek düzeltiniz. Yazdığınız metni sınıfta arkadaşlarınızla paylaşınız.
- Cevap: Bilgeler, dağdan inip insanların arasına karışmış ve bitkilerin tüm sitemlerini onlara iletmişler. İnsanlar hatalarının farkına varmış. Çiftçiler toprağı zehirleyen ilaçları bırakacaklarına, fabrika sahipleri ise atıklarını arıtarak doğayı koruyacaklarına yemin etmişler. Halk çevreyi kirletmekten vazgeçmiş, çocuklar ise bahçeleri ağaçlandırmak için yarışa girmiş. Kısa süre sonra doğa canlanmış; meyveler eski tadına kavuşmuş, sular pırıl pırıl akmaya başlamış. Doğanın iyileştiğini gören bitkiler de bilgelere minnettar kalmışlar.